AMH (Anti Mullerian Hormon)

Anti Mullerian Horman (AMH) erkekte testisten Sertoli hücrelerinden salgılanarak erken dönemde cinsel organın normal gelişimini sağlayarak yaşam boyu salgılanır. Kadında doğumdan sonra yumurtalıklarda granulosa hücrelerinden salgılanmaya başlar, doğurganlık döneminde artar ve menopoza doğru azalarak menopozla birlikte salgılanması tespit edilemeyecek kadar azalır.

AMH, fetusta doku gelişim ve farklılaşmasında çok önemli rol oynar. Erkek fetusta fallop tüpleri ve üst vajina bölümlerini oluşturan Mullerian kanalının gerilemesini sağlayarak erkek genital organların oluşumunu ayrıca spermatogenezisin yani sperm üretiminin düzenlenmesini sağlar. Kadınlarda da folikülogenezisin yani hangi yumurtanın gelişeceğinin düzenlenmesinde rol oynar.

AMH testi nedir?

Anti Mullerian hormon testi kadınlarda yumurtalık rezervini ölçmek için uygulanan bir kan testidir. Hem kadın hem de erkeklerde bulunan AMH hormonu kadınlarda anne karnında salgılanmaya başlayarak menopoza kadar salgılanmaya devam eder. Menopoz ile birlikte ölçümlenemeyecek seviyelere düşer.

AMH, kadınlarda büyümeye başlayan küçük yumurtaların granüloza hücrelerinden salgılanan bir hormondur. AMH hangi yumurtanın, hangi hızla gelişeceğini belirler. Ultrasonla dahi görülemeyen küçük hücrelerden salgılandığı için yumurtalık rezervi hakkında bilgi veren çok önemli bir testtir. AMH seviyesi yumurtalıklardaki yumurta sayısı ile direkt ilişkilidir.

Daha önceleri bakılan FSH hormonu ancak adetin belli dönemlerinde ölçülebildiği ve aydan aya çok değişkenlik gösterdiği için yanıltıcı olabiliyordu. Oysa AMH yumurtalıklardan salgılandığı ve siklus döngüsünde değişiklik göstermediği için yumurtalık rezervi hakkında sağlıklı bilgi vermektedir.

Kadınların ilerleyen yaşı ile birlikte yumurta sayısı ile orantılı olarak AMH değeri de düşmektedir. AMH değerinin çok düşük seviyelerde tespiti menopozun yaklaştığının göstergesidir. Genç yaşlarda düşük AMH seviyesi hastamızın acele etmesi gerektiğini söyler. Özellikle 35 yaşın altında düşük AMH seviyesi ’erken menopoz’ için dikkat edilmesi gerektiğini gösterir. Bu durumdaki hastalarımızın çocuk isteği varsa biran önce gebe kalmaları, o an için çocuk istekleri yoksa mutlaka yumurta dondurmaları önerilir.

Bazen de polikistik over sendromunda (PCOS) çok yüksek düzeylerde tespit edilebilir.

Tüp bebek tedavi uygulamalarında AMH, tedaviye yanıtı gösteren önemli bir belirteçtir. Tedavi öncesi kullanılacak hormon seviyesine karar vermek için bizlere yol gösterir. Düşük AMH seviyelerinde az sayıda yumurta toplanabileceği bilgisi hasta ile tedavi öncesinde paylaşılır. Yüksek AMH seviyelerinde çok sayıda yumurta toplanabileceğini ve yumurtalıkların aşırı uyarılması (Hiperstimülasyon Sendromu) riski olduğunu bilip ilaç dozlarını daha dikkatli ayarlamak gerekir.

AMH testi nasıl yapılır?

AMH testi de diğer hormon testleri gibi kandan bakılarak yapılır. AMH, damar yolundan alınan kan ile yapılan bir testtir. AMH testi siklusun herhangi bir döneminde yapılabilir. AMH testi için hastanın adetli olması ya da FSH hormonu gibi adet sonrası belli bir günde olması gerekli değildir. AMH testini kliniğimizde dilediğiniz zaman kan vererek yaptırabilirsiniz.

AMH testi neden istenir?

AMH testinin en sık kullanım amacı kadınlarda yumurtalık rezervinin tespitidir. AMH, günümüzde yumurtalık rezervinin saptanmasında en önemli belirteçtir.
Granülosa hücreli tümörlerin (yumurtalık kanseri) araştırılması ve takibinde istenilen bir testtir.
Tüp bebek tedavisinde zayıf yanıt veya hiperstimülasyon (OHSS) riskinin belirlenmesinde kullanılır.
Genital anomalisi bulunan hastalarda ayırıcı tanı için kullanılır.
Menopoz tespitinde uygulanan bir testtir.
Polikistik Over Sendromu (PCOS) tanısı için önerilen bir testtir.

AMH testi normal değerleri nedir?

Puberte yani ergenlik dönemi ile birlikte 1.5-4ng/ml düzeyindedir. Yaş ile azalarak menopozla birlikte kanda tespit edilemeyecek seviyeye düşer. AMH değerinizi mutlaka doktorumuzun değerlendirmesi gerekmektedir. Düşük AMH değeri 35 yaş altında erken menopozu gösterdiğinden hastamızın çocuk sahibi olmak için acele etmesi gerekir. Her hastanın ayrı değerlendirilmesi ve kişiye özel tedavinin uygulanması gerekmektedir.

Yüksek ( AMH > 4 ng/ml )
Normal ( AMH 1.5-4 ng/ml )
Düşük ( AMH < 1.5 ng/ml )
Çok düşük ( AMH <0.5 ng/ml )

FSH ile AMH testinin temel farklılıkları nedir?

FSH hormonu beyindeki hipofiz bezinden salgılanırken, AMH direkt yumurtalıktaki granülosa hücrelerinden salgılanır.
FSH mentrüel siklusun belli bir döneminde yapılabilir, oysa AMH siklusun herhangi bir döneminde yapılabilmektedir.
FSH menstrüel siklus dönemlerinde ve menopoz dönemlerinde çok değişkenlik gösterir. AMH değeri her zaman sabittir.
AMH doğum kontrol ilaçlarından etkilenmez.
AMH kadındaki yumurtalık rezervini gösteren direkt testtir.
AMH testi için açlık tokluk fark etmemektedir.

AMH testi nasıl değerlendirilir?

AMH sonucunuz, doktorumuz ile görüşme sonrasında tüm tetkik ve muayene bulgularınız ile birlikte değerlendirilmelidir.

AMH değerinin yumurta kaliteniz hakkında değil, yumurtalığınızdaki yumurta sayınız hakkında bilgi verdiğini unutmamalısınız. Çok düşük AMH değerlerinde hemen endişeye kapılmayıp, kalan zamanı iyi değerlendirmelisiniz. Çok düşük AMH değeri ile de az sayıda olsa da kaliteli yumurta gelişip gebelik elde edildiğini unutmamalı, umutsuzluğa kapılmamalı, sadece zamanı iyi değerlendirmelisiniz. Az sayıda yumurta ile çalışmaya alışkın olan embriyoloji laboratuvarımızda sizin için en iyi kalitedeki embriyo elde edilecektir.

AMH değeri yüksek olan hastalarımızda, tüp bebek tedavisi esnasında OHSS gelişebileceğini bilir ve risk faktörüne bağlı olarak tedavi sürecini yönetiriz.

Düşük AMH değerinin tedavisi

Erkekler her gün sperm üretebilirken kadınlar yumurtalık rezervi ile birlikte doğarlar. Kadınlar bu rezervden her ay belirli oranda yumurta kullanırlar. AMH değeri yumurtalıktaki yumurta sayısını gösterir, kadınlarda yeni yumurta üretilemeyeceği için düşük AMH değerinin tedavisi mümkün değildir. Düşük AMH değeri olan hastalarımızın AMH değeri arttırılamayacağı için çocuk sahibi olma istekleri varsa acele etmelerini öneririz.